Jacy jesteśmy? W naszej epopei narodowej możemy się przejrzeć jak w lustrze. I choć czytanie tego dzieła może wydawać się trudne ze względu na archaiczny język i wierszowaną formę, zdecydowanie warto to zrobić, by zdać sobie sprawę, że jako naród wciąż jesteśmy tacy sami, mimo zmieniających się warunków. Kochamy symbole i wartości patriotyczne Wciąż z sentymentem powracamy do przeszłości. Już w księdze pierwszej razem z Tadeuszem, który właśnie powrócił ze szkół, zwiedzamy dwór w Soplicowie. Na ścianach wiszą obrazy przedstawiające bohaterów narodowych: Kościuszki, Rejtana, Jasińskiego i Korsaka. Zegar, znak upływającego czasu, wygrywa miłą melodię Mazurka Dąbrowskiego. Nie był on jeszcze wtedy oficjalnym hymnem, ale już łączył Polaków wokół nadziei na odzyskanie wolności. Samo imię tytułowego bohatera zostało mu nadane na cześć Tadeusza Kościuszki, przywódcy powstania z 1794 roku. Przywiązanie do symboli i bohaterów narodowych widać też w zachowaniu księdza Robaka, który częstuje tabaką ze specjalnej, wartościowej tabakiery. Jej wartość polega przede wszystkim na tym, że z niej „Pan jenerał Dąbrowski zażył razy cztery”. I widać to także w koncercie nad koncertami, kiedy Jankiel muzyką opowiada o Konstytucji Trzeciego Maja i potem o targowickiej zdradzie, i o krwawych walkach na szańcach Pragi. Koncert kończą dźwięki Mazurka Dąbrowskiego, pozostawiając i grającego, i słuchaczy w stanie głębokiego wzruszenia. Jesteśmy gościnni Brama do majątku w Soplicowie była zawsze otwarta na znak, „że gościnna i wszystkich w gościnę zaprasza”. Wystawne uczty i bogate stoły są charakterystyczne dla naszej kultury. Już od czasów Jana Kazimierza, który uregulował prawa Żydów w Królestwie Polskim, znani byliśmy także z otwartości i tolerancji. Przykładem zasymilowanego i bardzo szanowanego Żyda w „Panu Tadeuszu” jest Jankiel. Było cymbalistów wielu, Ale żaden z nich nie śmiał zagrać przy Jankielu (Jankiel przez całą zimę nie wiedzieć gdzie bawił, Teraz się nagle z głównym sztabem wojska zjawił). Wiedzą wszyscy, że mu nikt na tym instrumencie Nie wyrówna w biegłości, w guście i w talencie. Z tego fragmentu wynika także, że Jankiel był zaangażowany w walkę o wolność ojczyzny. Och, wiemy, że teraz nie wszyscy Polacy są równie gościnni jak bohaterowie Mickiewiczowskiej epopei. Och, przykro mi niezmiernie i wstyd za tych z nas, którzy pod biało-czerwonymi sztandarami głoszą hasła pełne nietolerancji i nienawiści dla innych nacji. Może grzechy przeszłości to z nami zrobiły? Strach, zawiść, nieuctwo i głupota potrafią przywieść człowieka to strasznych rzeczy, do zbrodni. A my mamy obowiązek pamiętać, mamy obowiązek pomagać, mamy obowiązek kochać. Lubimy dobrze zjeść i wypić Na kartach„Pana Tadeusza” znajdziemy sporo smacznych kawałków. Wybaczcie słabą metaforę;) Mamy tu słynny przepis na bigos, jest spory ustęp o tradycji parzenia kawy. W każdym porządnym domu pracowała kawiarka, specjalna osoba zajmująca się wyłącznie przygotowywaniem tego wspaniałego napoju. Teraz mamy tylko ekspresy do kawy, za to są bardziej powszechne, a tradycja picia kawy jest oczywiście wciąż silna w narodzie:) Stół to centrum biesiad, spotkań, a wywrócenie stołu symbolizuje przerwanie zgody i wspólnoty. Potrawą można ugościć, ale czasem też obrazić. Tak było w przypadku Jacka Soplicy, któremu podano „czarną polewkę” na znak, że jego zamiar oświadczyn Ewie Horeszkównie nie jest mile widziany. Pozyskiwanie jedzenia podczas polowań czy grzybobrania również zostało przedstawione jako sposób na wspólną zabawę, wspólne przeżywanie. Mickiewicz barwnie opisał pola i bogactwo upraw, plastycznie przedstawił warzywny ogródek Zosi. Oj, stało się to przyczyną krytycznych i złośliwych uwag, że poezja Mickiewicza jest „kapuściana”. Cóż, nie oceniajmy. Może czasem warto jednak dotknąć ziemi;) Dość że w Polsce tradycyjnie stół musi się uginać od potraw, a i mocniejszych trunków zabraknąć nie może. Te ostatnie są prawie zawsze przyczynkiem do kłótni, a czasem powodem sromotnej klęski i wstydu. Tak było, kiedy pijana szlachta została związana i upokorzona przez oddział majora Płuta. Mądry Polak po szkodzie To znane przysłowie bardzo dobrze oddaje kolejną charakterystyczną dla nas cechę. Kierowani emocjami na ślepo i za wszelka cenę próbujemy„dojść sprawiedliwości”, ale często dzieje się to bez udziału rozumu. Idealnie oddaje ten stan organizowanie zajazdu na Soplicowo. Hrabia i klucznik Gerwazy przy udziale szlachty zaściankowej Dobrzyńskich planują zbrojnie odebrać zamek, który stał się kością niezgody pomiędzy nimi i Sędzią. Jakże łatwo było rozpalić te, chciałoby się rzec, puste i znudzone szlacheckie głowy! Nawet mądry, znany i poważany wśród Dobrzyńskich Maciek nie umiał ostudzić chęci napaści na Soplicowo. Inna rzecz, że gdy wszyscy znaleźli się w zagrożeniu Moskali, potrafili się zjednoczyć i ramię w ramię walczyć. Aż chciałoby się powiedzieć: nas to nic nie łączy tak mocno, jak wspólny wróg. Nie wiem, czy ta niechęć żywiona do sąsiada to typowo polska cecha. Niestety wiele razy sama zaobserwowałam czy nawet doświadczyłam tego: „nieważne, że ja nie mam krowy, ważne, żeby sąsiadowi zdechła”. Jakie to śmieszne, jakie straszne, jakie nasze… Kochajmy się! Taki tytuł nosi ostatnia księga. Moją uwagę zwróciła forma trybu rozkazującego. Więc jest ten tytuł apelem do naszych, jakże często zakutych łbów, lecz gorących serc. Bo w gruncie rzeczy jesteśmy serdeczni, dobrzy, potrafimy z humorem i optymizmem patrzeć w przyszłość mimo skłonności do narzekań. Ode mnie płynie jeszcze apel taki: Poznajmy się! Poznajmy się na sobie. Przejrzyjmy się w lustrze literatury, wybaczmy sobie i bądźmy z siebie dumni, wiedząc, że jest z czego. Za tydzień wielkie narodowe święto, 11 Listopada – setna rocznica odzyskania wolności. Pomyślmy dobrze o sobie. Pomyślmy dobrze o innych.

Bigos z kiszonej kapusty, przepis na danie z kapusty, mięsa, wędlin. Jak zrobić bigos z kapusty? Jakie mięso najlepsze do bigosu? To podstawowe zagadnienia jeśli chodzi o bigos z kiszonej kapusty. Bigos świąteczny z kiszonej i białej kapusty to przepis łatwy, wymaga tylko cierpliwości. Jak Polska długa i szeroka ludność gotuje bigos, bo bigos i kotlet schabowy to takie nasze znaki rozpoznawcze. 😉 Jeśli ktoś zapyta jak gotować bigos? Odpowiedź jest jedno bigos z kapusty gotuje się długo. Czy o bigosie można powiedzieć … bigos to tradycyjna polska potrawa? Raczej nie, do bigosu z kapusty przyznają się inni, oni też mówią, że to ich narodowe danie. A co to jest bigos i skąd pochodzi? Czy bigos to to samo co bigos z kapusty? Zapraszam na ciąg dalszy. Bigos Poszperałam trochę w zakurzonych archiwach i cóż ciekawego dowiedziałam się na temat bigosu. Dawno, dawno jeszcze przed rozbiorami bigos nie miał nic wspólnego z kapustą. Były to siekane, odpowiednio przyprawiane potrawy z mięsa lub ryb. I z bigosem jest podobnie jak z sałatką mistrza Oliviera vel stoliczna , z pańskich stołów przeszedł transformację i zagościł u biedoty. Gdzie bogaty skład zastąpiono skrawkami mięsa i dużą ilością kapusty. W zależności od sezonu gotowano bigos z białej kapusty lub kiszonej. Dlatego jeżeli ktoś chce być bardzo poprawny powinien mówić bigos z kapusty. 😉 Kierunek niemiecki, że bigos to połączenie kapusty białej i kiszonej, jest dość mocno naciągany. Biorąc pod uwagę to, że pierwsze bigosy nic z kapustą nie miały wspólnego. Bigos z kapusty przepis Przepisów na bigosy znajdziemy wiele, jak z rosołem, każdy ma swój ulubiony. Według starych ( tak około 150 – 200 lat temu ) przepisów, bigos to zbieranina różnych mięs, pieczonych gotowanych i różnych ich gatunków. W bigosie obowiązkowe były dobrej jakości wędliny i nie chodzi tylko o kiełbasę, ale wędzona szynka, baleron czy inne wyroby. Należy pamiętać o suszonych lub wędzonych śliwkach i suszonych grzybach. Bigos staropolski był gotowany z dodatkiem wina, bigos myśliwski zawierał dziczyznę i jej wyroby. Ani jeden, ani drugi nie zawierał pomidorów, ani zasmażki, bez względu co ”celebryci” w tv próbują nam wmówić. Bigos staropolski zawierał jeszcze w składzie powidła śliwkowe. O bigosie i jego zaletach pisał sam Adam Mickiewicz w ” Pan Tadeusz ”. W kociołkach bigos grzano; w słowach wydać trudno Bigosu smak przedziwny, kolor i woń cudną; Zapraszam na przepis 🙂 Bigos z kapusty przepis kapusta kiszona 1 kg kapusta biała 0,5 kg wędzone kości lub żeberka 0,5 kg karczek 0,5 kg boczek surowy wędzony 0,5 kg swojska kiełbasa 0,3 – 0,5 kg suszone grzyby szyszka sosnowa Oraz: cebula 1 sztuka czosnek 2 ząbki liście laurowe 2 sztuki jałowiec 4 kulki ziele angielskie 5 kulek suszone śliwki 4 sztuki kminek 1 łyżeczka majeranek 1 – 2 łyżki sól i czarny pieprz do smaku Bigos z kapusty jak ugotować Tak jak wspomniałam na początku, bigos wymaga cierpliwości, dobrego bigosu nie da się ugotować za jednym podejściem. Prace rozkładamy na 2 – 3 dni. Garść grzybów suszonych zalej wodą i namocz na noc, następnie w tej samej wodzie gotuj około 30 minut. Kapustę poszatkuj i obgotuj. Jeżeli nie przeszkadza Ci goryczka z białej kapusty, nie musisz tego robić. Cebulę pokrój w kostkę i podsmaż na odrobinie smalcu. Żeberka zalej wodą i zacznij gotować, po 30 minutach dodaj kapusty, cebulę z patelni, umytą szyszkę i suszone grzyby, gotuj wolno bez przykrycia. Jeżeli grzyby są duże pokrój je na mniejsze kawałki przed gotowaniem. Gdy wody zacznie ubywać z gotowania, podlewaj wodą z grzybów. PO około 2 godzinach wyłącz palnik, przykryj garnek pokrywką i zostaw do następnego dnia. Karczek i boczek pokrój w kostkę zbliżonej wielkości. Dodaj do kapusty, razem ze śliwkami, jałowcem, liściem laurowym, zielem angielskim i znów wolno podgrzewaj i gotuj około 2 godzin. Jeżeli woda wyparowała, możesz delikatnie ją uzupełniać. Na koniec dodaj pokrojoną w kostkę kiełbasę, rozgnieciony czosnek, majeranek i kminek, oraz sól i pieprz do smaku. Pamiętaj że ilość kminku jak soli i pieprzu to indywidualna sprawa, jedni wolą bardziej inni mniej. Pogotuj jeszcze razem z godzinę, zostaw pod przykryciem. Następnego dnia podgrzej i zobacz czy smakowo wszystko ok. Bigos ma całkowicie odparować, nawet się lekko przesuszyć. Trzeba pilnować aby się nie przypalił. Nie każdy ma czas gotować w takich odstępach czasowych, wtedy możesz ugotować w jeden dzień, a przez kolejne dni, podgrzewać gotować przez kilkanaście minut i zostawiać do wystygnięcia. Wiadomo bigos czy dłużej leżakuje tym lepszy. Co z tą szyszką. Kiedyś miałam wielką przyjemność poznać pewnego Pana emerytowanego kucharza z wojska. Miał wiele praktycznych podpowiedzi. Bigos kazał gotować ze starą babciną drewnianą łyżką, czym starsza tym lepsza. Jeżeli ktoś nie ma takiej łyżki ( chińskie się nie liczą ) kazał do bigosu wrzucić szyszkę sosnową i gotować, a po ugotowaniu zostawić w garnku z kapustą. Bigos jak większość dań jednogarnkowych nadaje się do wekowania czy mrożenia. Znakomicie się przechowuje i zawsze można sięgnąć po porcję gotowego pysznego bigosu z kapusty kiszonej. Każdy ma jakiś ulubiony przepis na bigos z kapusty, każdy gotuje po swojemu bo każdy ma do tego prawo. Jak wspomniałam wcześniej jak naprawdę z tym bigosem było, nikt do końca nie wie. Prawa do bigosu przypisują sobie tak samo jak my nasi wschodni sąsiedzi. I choć bigos w każdym z państw trochę inaczej się przygotowuje, to wszyscy go uważają za swoje danie narodowe. Reasumując… sukces ma wielu ojców, klęska zawsze jest sierotą. 😊 Wejdź i zobacz koniecznie: kapusta z grzybami, surówka z kiszonej kapusty. kapuśniak z kiszonej kapusty Smacznego 😊 Facebook

"W kociołkach bigos grzano; w słowach wydać trudno Bigosu smak przedziwny, kolor i woń cudną; Słów tylko brzęk usłyszy i rymów porządek, Ale treści ich miejski nie pojmie żołądek."(Adam Mickiewicz, „Pan Tadeusz”)„Bigosu smak przedziwny”Bigos jest potrawą tak szczególną, że w dedykowanym mu odcinku poświęcimy więcej miejsca sposobom przyrządzania. One to bowiem w dużym stopniu decydują o jego właściwościach zdrowotnych i odżywczych, nie mówiąc już o legendarny smaku. Jest wprawdzie ciężkostrawny, ale przede wszystkim sycący i pożywny. Dlatego było polecany min. jako doskonała potrawa dla potrawą sycącą, pożywny jest wprawdzie ciężkostrawny i dlatego był polecany. Podstawą bigosu jest oczywiście mięso, oraz kapusta kiszona. Nie może to być kapusta kwaszona tak, jak ta, którą najczęściej spotykamy w sklepach. Przede wszystkim musi to być „nasza”, biała kapusta – możliwie podobna do tych, które od wieków rosły na ziemiach polskich. Nie wolno też mieszać kapusty surowej z kiszoną. Zygmunt Gloger wspomina w Encyklopedii Staropolskiej Stare „…gospodynie wiedzą z tradycji , że bigos robiono zawsze bądź z kapusty kwaszonej szatkowanej, bądź niekwaszonej, ale na kwasie burakowym”.Jeśli chodzi o mięso, to jego dobór generalnie zależy od tego, jaką trwałość zakładamy dla naszego bigosu. Najlepszym mięsem na bigos jest dziczyzna. Dobrze nadaje się również wołowina, cielęcina i wieprzowina. Absolutnie nie mogą to być podroby. Z nimi bigos może być smaczny, tłustszy, ale też na pewno znacznie mniej trwały. Dlatego podrobów nigdy nie było w prawdziwym, staropolskim bigosie. Mięso na bigos powinno być suche, z wyjątkiem przerośniętego boczku i podgardla . Na tym etapie można wykorzystać mięso wędzone , jak równie samodzielnie przeprowadzić jego peklowanie, przez minimum kilkanaście godzin (optymalnie około dwóch dni). W tym celu powinniśmy przygotować odpowiednią zalewę, do której dodajemy sól i przyprawy. Warto uzupełnić ją również odrobiną miodu. Całość trzymamy w chłodnym i suchym miejscu. Do staropolskiego bigosu na pewno dodajemy suszone grzyby (np. borowiki). Są one cennym źródłem selenu. Jest to jeden z mikroelementów niezbędnych dla naszego organizmu, zwłaszcza dla funkcjonowania układów enzymatycznych. Tworzy (selen) antyutleniacz – peroksydazę glutationową, która chroni czerwone krwinki i błony komórkowe przez zgubnym wpływem wolnych rodników. Selen jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania tarczycy, a co za tym idzie układu odpornościowego. Dzięki selenowi grzyby znakomicie podnoszą zdrowotną atrakcyjność bigosu. Po pierwszym gotowaniu zalewamy bigos mocnym alkoholem. Wystarczy np. kieliszek wódki na garniec. Alkohol hamuje procesy gnilne, zapewniając w ten sposób naszemu bigosowi odpowiednią trwałość. Teraz odstawiamy bigos na kilka dni. Musimy pamiętać, żeby nie przechowywać bigosu w lodówce. Nigdy nie jest ona bowiem sterylna bakteryjnie. Dużo lepszy jest chłodny piekarnik, w którym wszak przy każdym pieczeniu wybijamy wszystko co żyje. Nie wolno stawiać odkrytego bigosu na dłużej koło sera. W takim towarzystwie bowiem błyskawicznie się psuje. Po drugim gotowaniu, jeśli chcemy zachować nasz wspaniały bigos na dłużej, warto przygotować dla niego kamionkowy garniec. Wnętrze owego garnca traktujemy wrzątkiem, po czym kiedy jest jeszcze ciepły pokrywamy cienką warstwą smalcu. Następnie wkładamy do niego chłodny bigos po czym wlewamy na górą kolejną porcję smalcu – tak, żeby nie miało do niego dostępu powietrze. Przygotowany w ten sposób bigos możemy bezpiecznie przechowywać nawet kilka miesięcy. W staropolskich domach bigos podawano „na gorące śniadanie, zwłaszcza dla wyjeżdżających w podróż i na wieczerzę. z kiełbasą podany przed zupą zaczynał obiad, a poprzedzany był kieliszkiem starki, piołunówki, lub gdańskiej wódki”. Polski bigos nosił dawniej zaskakujący przydomek – zwano go bowiem „hultajskim”. Według Glogera „…Można tylko przypuszczać, że ponieważ w najlepszym bigosie jest najwięcej posiekanego mięsa, zachodziła więc analogia pewna z hultajstwem, którem nazywano dawniej rozbójników i awanturników, napadających i siekających szablami (stąd też siekanie szablami zwano też "bigosowaniem"). ---------------------------------------------- Bigos wg. Zygmunta Glogera.

Nie ma bigosu ekspresowego, tak jak nie można ugotować prawdziwego rosołu na skrzydełkach - i to w pół godziny. Procedury nie przyspieszy szybkowar. Gotowanie bigosu to rytuał. Zima to dla niego idealna pora - gotujemy codziennie po pracy, wystawiamy na balkon do wystudzenia, a nawet i przemarznięcia (jeśli jest mróz), i tak przez kilka dni (minimum dwa - trzy) - aż z dania z kapusty i mięsa zrobimy bigos. To mój pierwszy bigos i porcja jak dla pułku wojska. Trzeba mieć naprawdę wieelki gar ... ale bigosu nie opłaca się gotować w mniejszych ilościach. Nadmiar zawsze można zamrozić albo zamknąć w słoikach i zapasteryzować - by mieć porcję obiadu gotową do podgrzania i rozgrzania nas, gdy wrócimy zmarznięci z pracy, z łyżew czy z zimowego spaceru. To mój pierwszy bigos, bo mam wrażenie, że do niego trzeba dorosnąć, albo zabrać się za niego dopiero wtedy, gdy brak jest chętnych do jego przygotowania wśród starszego pokolenia. Naprawdę bardzo udana wersja, lekko słodkawa, bogata w składniki. Polecam serdecznie. Moi bliscy - wielcy smakosze bigosu - uważają, że to chyba najlepszy jaki jedli. Przed przystąpieniem do zrobienia tej potrawy przejrzałam wszystkie moje książki z kuchnią staropolską. Skompilowałam przepisy Macieja Kuronia ("Kuchnia polska. Kuchnia Rzeczypospolitej wielu narodów"), Adama Gesslera ("Smaki na 52 tygodnie") i kilka jeszcze innych; podpytałam starszych i doświadczonych gospodyń, by wydobyć z bigosu to, co najlepsze. W niektórych książkach radzi się dawać kapustę kiszoną i słodką razem. To istotne zwłaszcza gdy kapusta jest bardzo kwaśna. Do jesiennych i wczesnozimowych bigosów można dawać tylko kapustę kiszoną. Jeśli kapusta jest zbyt kwaśna, można ją lekko obgotować w wodzie, odcisnąć i dopiero przystąpić do gotowania bigosu. Im więcej różnych gatunków mięs, tym bigos smaczniejszy. Można wykorzystać resztki pieczeni i wędlin (raczej tych domowych). Bigos świąteczny Składniki: 3 kg kiszonej kapusty, niezbyt kwaśnej 1,5 - 2 kg różnych gatunków mięsa (wieprzowina, wołowina, dziczyzna, jagnięcina) - np. 1 kg łopatki bez kości + 0,5 kg chudych żeberek + kawałek kości cielęcej + kawałek ładnej wołowiny z kością - kości nadadzą dodatkowy smak wywarowi - gdybym miała dziczyznę, dałabym ją czyniąc bigos "myśliwskim"* 200-300g kiełbasy myśliwskiej 2-3 cebule 1 szklanka suszonych grzybów 150g suszonych śliwek** 3-4 liście laurowe 6 ziaren jałowca 6-8 ziaren ziela angielskiego 1 szklanka słodkiego wina - ale może być też inne 2 łyżki miodu pieprz, sól opcjonalnie: pomidory/przecier pomidorowy albo koncentrat*** * mięso kupuje się "na oko" - to zależy czy chcesz mieć bigos bardziej konkretny czy mniej, kości są nieobowiązkowe, ale jak w przypadku bulionów - poprawiają smak wywaru; w bigosie musi być kilka gatunków mięsa, niektórzy nie dodają kiełbasy, inni dodają jeszcze boczek (jakieś 20 dag) **bigosy staropolskie rekomendują śliwki wędzone - ja raczej nie przepadam, więc daję słodkie suszone *** pomidory nie są dodawane do klasycznej wersji bigosu, nie dodawałam Wykonanie: Wieprzowinę podpiec w piekarniku - pokrojoną na mniejsze kawałki, ale nadal dość grube; przez pół godziny w temp. 180 st. C - termoobieg, aż mięso będzie gdzieniegdzie lekko spieczone. Cebulę obrać i posiekać w kostkę. Zeszklić na małej ilości tłuszczu. Dodać mięsa bez kości pokrojone w większą kostkę: dziczyznę i wołowinę, udusić je na patelni. Grzyby suszone zalać trzema szklankami wody, można wstępnie namoczyć. Grzyby pogotować jakieś 15-20 minut. Grzyby - jeśli są w dużych kawałkach - posiekać po ugotowaniu. Kapustę kiszoną odcisnąć. Włożyć do dużego garnka z grubym, nieprzywierającym dnem. Zalać ją wywarem z grzybów, oraz trzema szklankami wody. Dodać pokrojone na mniejsze kawałki mięso duszone wraz z cebulą oraz to pieczone w piekarniku - wraz z sokami z mięs, grzyby, śliwki i pokrojoną w kostkę kiełbasę. Do brytfanki, w której piekły się mięsa, wlać szklankę wody, zeskrobać wszelkie przypieczone resztki i dodać do kapusty. Całość dusić przez godzinę, półtorej. Mieszać co jakiś czas. Garnek musi być przez cały czas odkryty, aby woda parowała. W oddzielnym garnuszku albo na małej patelni podgotować dwie-trzy minuty wino wraz z liśćmi laurowymi, ziarnami jałowca i zielem angielskim. Wlać go do kapusty. Doprawić świeżo zmielonym pieprzem i miodem. Dusić jeszcze około pół godziny. Później porządnie wystudzić, najlepiej na balkonie. Bigos może przemarznąć. Następnego dnia znów podgotować - na małym ogniu, przez 2-3 godziny, mieszając - bo bigos lubi się przypalać. Pod koniec gotowania w drugim dniu będzie już coraz mniej płynów - w razie potrzeby uzupełnić. Znów wystawić na balkon. Trzeciego dnia ponowić rytuał gotowania z dnia drugiego, można skrócić czas gotowania, gdy cała woda już wyparowała, można dodać szklankę - by bigos się nie przypalił. Pod koniec gotowania doprawić solą, ewentualnie także jeszcze pieprzem. Jeśli dodajesz pomidory, zrób to teraz. Jeśli nie wiesz czy wolisz bigos z pomidorami czy bez, podziel go na dwie części, doprawiając nim jedną. Ja tak zrobiłam - piekąc tym samym dwie pieczenie na jednym ogniu. Bigos znów wystudzić. Czwartego dnia jeść, po każdym odgrzewaniu bigos jest coraz lepszy. "W kociołkach bigos grzano; w słowach wydać trudno Bigosu smak przedziwny, kolor i woń cudną; Słów tylko brzęk usłyszy i rymów porządek, Ale treści ich miejski nie pojmie żołądek. Aby cenić litewskie pieśni i potrawy, Trzeba mieć zdrowie, na wsi żyć, wracać z obławy. Przecież i bez tych przypraw potrawą nie lada Jest bigos, bo się z jarzyn dobrych sztucznie składa. Bierze się doń siekana, kwaszona kapusta, Która, wedle przysłowia, sama idzie w usta; Zamknięta w kotle, łonem wilgotnym okrywa Wyszukanego cząstki najlepsze mięsiwa; I praży się, aż ogień wszystkie z niej wyciśnie Soki żywne, aż z brzegów naczynia war pryśnie I powietrze dokoła zionie aromatem. Bigos już gotów. Strzelcy z trzykrotnym wiwatem, Zbrojni łyżkami, biegą i bodą naczynie, Miedź grzmi, dym bucha, bigos jak kamfora ginie, Zniknął, uleciał; tylko w czeluściach saganów Wre para, jak w kraterze zagasłych wulkanów." "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza, księga czwarta "Dyplomatyka i łowy" A czy wiesz, że w wielu przepisach z XVII i XVIII wieku w bigosie nie ma ani kawałka kapusty?! Bigos przygotowywano z różnych rodzajów siekanego, najczęściej mięsa wcześniej upieczonego mięsa, ryb, a nawet raków. Z reguły doprawiano go na kwaśno dodając cytryny, limonii, octu czy szczawiu. Dodanie do takiego „bigosu” kwaśnej kapusty oznaczało utrzymanie jej smaku przy znacznie mniejszym koszcie przygotowania popularnego dania kuchni szlacheckiej. Zmniejszanie ilości spożywanego mięsa i coraz częstsze sięganie po warzywa jest zresztą charakterystyczną cechą rozwoju staropolskiej kuchni szlacheckiej. Z drugiej strony zastąpienie drogich cytryn i octu winnego przez swojską kapustę i zmniejszenie ilości mięsa w bigosie pozwalało także na delektowanie się tą potrawą przez mniej zamożnych biesiadników. (za: J. Dumanowskim, "Kuchnia polska czyli bigos z kapustą") Bądź na bieżąco, polub stronę na fb

Sprawdzony przepis na bigos Od czasów liceum i przeczytania tego fragmentu Pana Tadeusza na zawsze zmieniło się moje spojrzenie na Bigos. To tradycyjna, stosunkowo prosta i ciesząca się olbrzymią sławą potrawa o bardzo bogatym smaku. Do tego bigos jest zdrowy i tani w przyrządzeniu ;) Pomimo iż teoretycznie zrobienie bigosu jest proste, zrobienie naprawdę dobrego bigosu wymaga już więcej uwagi, odpowiednich proporcji składników oraz czasu gotowania. Poniżej przepis na tradycyjny bigos oraz wspomniany przeze mnie fragment naszej epopei narodowej ;) Składniki 0,5 kg kapusty kiszonej (już po pozbyciu się soków) 0,5 kg kapusty białej (posiekana) 0,5 kg mięsa (wołowe/wieprzowe, np. łopatka – to co masz) 300 gramów kiełbasy wiejskiej 100 gramów boczku 50 gramów suszonych grzybów 20 gramów suszonych śliwek (opcjonalnie) 1 cebula olej/smalec do smażenia 1 szklanka wody 4 liście laurowe 3 ziarna ziela angielskiego 3 goździki łyżka majeranku pieprz i sól opcjonalnie szklanka wytrawnego wina czerwonego opcjonalnie 3 łyżki koncentratu pomidorowego Przygotowanie Grzyby zalej zimną wodą (tak aby wode je przykrywała) i pozostaw na jakiś czas (najlepiej byłoby całą noc, ale 3h również będą dobre), aby mogły wchłonąć wodę. Następnie ugotuj je w tej wodzie, aż staną się miękkie. Odcedź grzyby i pokrój je w kostkę i wrzuć do garnka. Kapustę kiszoną spłucz w wodzie, odsącz i pokrój drobno. Następnie przełóż do garnka, zalej małą ilością wrzącej wody i gotuj, aż stanie się miękka (około 1h). Kapustę białą (już poszatkowaną) podobnie jak kapustę kiszoną, zalej wrzącą wodą i gotuj aż będzie miękka. Odcedź kapusty i połącz je w jednym garnku razem z grzybami. Dodaj przyprawy. Boczek pokrój w kostkę i podsmaż na oleju/smalcu. Dodaj do garnka z kapustą. Mięso pokrój w kostkę i podsmaż na tłuszczu wytopionym z boczku. Dodaj do garnka z pozostałymi, już gotowymi, składnikami. Kiełbasę potraktuj podobnie – pokrój w kostkę (opcjonalnie możesz zdjąć z niej skórę), podsmaż z cebulką i dodaj do garnka. Pokrój suszone śliwki i wrzuć je do garnka. W tym momencie możesz dodać do gara szklankę wina i koncentrat. Jeśli nie, podlej składniki szklanką wody i zacznij gotować. Początkowo duś bigos pod pełnym przykryciem i po 20-30min uchyl lekko przykrywkę. Całość powinnaś gotuj przez przynajmniej 1 godzinę. Ciesz się smakiem pysznego, domowego bigosu :) Możesz podawać bigos na przeróżne sposoby – z ziemniakami, świeżym pieczywem, a nawet z makaronem (łazanki to świetne połączenie makaronu i bigosu). To Ci się przyda duży garnek z pokrywką nóż deska do krojenia cedzak Fragment o bigosie z Pana Tadeusza „Pan Tadeusz” – księga IV – Dyplomatyka i łowy (826 – 845) „W kociołkach bigos grzano; w słowach wydać trudno Bigosu smak przedziwny, kolor i woń cudną; Słów tylko brzęk usłyszy i rymów porządek, Ale treści ich miejski nie pojmie żołądek. Aby cenić litewskie pieśni i potrawy, Trzeba mieć zdrowie, na wsi żyć, wracać z obławy. Przecież i bez tych przypraw potrawą nie lada Jest bigos, bo się z jarzyn dobrych sztucznie składa. Bierze się doń siekana, kwaszona kapusta, Która, wedle przysłowia, sama idzie w usta; Zamknięta w kotle, łonem wilgotnym okrywa Wyszukanego cząstki najlepsze mięsiwa; I praży się, aż ogień wszystkie z niej wyciśnie Soki żywne, aż z brzegów naczynia war pryśnie I powietrze dokoła zionie aromatem. Bigos już gotów. Strzelcy z trzykrotnym wiwatem, Zbrojni łyżkami, biegą i bodą naczynie, Miedź grzmi, dym bucha, bigos jak kamfora ginie, Zniknął, uleciał; tylko w czeluściach saganów Wre para, jak w kraterze zagasłych wulkanów.” Ukryty bonus: KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ Jeśli masz jakieś uwagi do powyższego przepisu, lub znasz inny sprawdzony przepis na bigos, napisz je w komentarzu :) Ocena: 5/5 (liczba głosów:1)

Bigos staropolski – tradycyjna, polska potrawa o bogatej historii. Bigos to takie danie, bez którego często trudno wyobrazić sobie święta, rodzinne uroczystości. Chrzciny, komunia, wesele lub imprezy plenerowe. Musi być! Mówi się, że przepisów jest dokładnie tyle, ile gotujących go kucharek. Trudno nie zgodzić się z tą opinią. Pokażę Wam dziś przepis na bigos staropolski. Zobaczcie jak zrobić krok po kociołkach bigos grzano; w słowach wydać trudno bigosu smak przedziwny, kolor i woń Mickiewicz, „Pan Tadeusz”W dawnych czasach przygotowywano go bez dodatku kapusty. Podobnie jak dziś, używało się różnych mięs. Kwaszono je jabłkami lub cytryną. Kapusta, jako składnik bigosu, początkowo pojawiła się prawdopodobnie w przepisach na bigos przyrządzany przez uboższe społeczeństwo. Kto nie mógł sobie pozwolić na dużo mięsa, zastępował je warzywami. Wzbogaciła go o charakterystyczny zapach i smak. Dziś trudno jest wyobrazić sobie tę potrawę w innej też: Najlepsze przepisy biesiadneW mojej kuchni bigos gości po raz pierwszy. Znam go oczywiście z domu rodzinnego, ale jako dziecko nie przepadałam za tą potrawą. Potem polubiłam wersję bez mięsa oraz taką z dodatkiem ryby. Polecam, niezależnie od wykorzystanych składników, ugotować go szczególnie w chłodne, deszczowe dni. Jest bardzo treściwy i aromatyczny, rozgrzeje niejeden pusty na bigos staropolski w nowej odsłonieBigos staropolski, choć w nieco unowocześnionej formie, przygotowałam wg jednego ze zwycięskich przepisów konkursowych przesłanego przez Olgę staropolski z kiszonej kapusty z mięsem i kiełbasą oraz powidłami śliwkowymi. Najlepszy staropolski bigos – przepis krok po 30 minGotowanie: 3 3 godz. 30 minKategoria: Danie główneKuchnia: PolskaPrzepis na: bigos staropolskiLiczba porcji: 8Kalorie: 422kcalPrzepis autorstwa: Dorota Kamińska☟ W moich przepisach szklanka ma zawsze 250 ml, kostka masła to 200 g, a łyżka lub łyżeczka jest płaska, chyba że wyraźnie zaznaczam, że jest kg białej kapusty (1 główka)1 kg kapusty kiszonej350 g dobrej kiełbasy (np. podwawelska lub jałowcowa)350 g dobrej, pieczonej szynki50 g suszonych grzybówkilka łyżek powideł śliwkowych1 lampka słodkiego, czerwonego winakilka łyżek smalcu1 liść laurowy5 ziaren czarnego pieprzu5 ziaren ziela angielskiego1 łyżka mielonego kminku½ łyżeczki mielonego imbirusól, pieprz1 kromka chleba na zakwasie (może być sucha) Chcesz przeliczyć miary i wagi? Oto PRZEPISY DOROTY?Dołącz do ponad 15 tysięcy osób zapisanych do newslettera! Wysyłam tylko 2-4 wiadomości w miesiącu. Skorzystaj z podpowiedzi, co warto ugotować z aktualnie dostępnych w sklepach, sezonowych składników. Dowiesz się, co u mnie, jakie ciekawe rzeczy polecam i otrzymasz garść kulinarnych (i nie tylko) NA POWITANIE – GRATIS Obejrzyj bezpośrednio na moim kanale na YouTubeGrzyby zalewamy wodą i moczymy przez min. 2 godziny. Po namoczeniu drobno kroimy i zachowujemy wodę, w której się gotowały. Kapustę białą szatkujemy i sparzamy, a kiszoną – i szynkę kroimy w kostkę, podsmażamy na dużym garnku zalewamy kapustę wodą, dokładamy kromkę chleba zawiniętą w gazę (chleb pochłonie nadmiar brzydkiego zapachu z kapusty podczas gotowania) i gotujemy do miękkości (ok. 1,5 godziny).Wyjmujemy gazę z chlebem, odlewamy połowę płynu do osobnego garnka (jeśli bigos wyjdzie za gęsty, będzie można go potem rozrzedzić). Dolewamy wino, dodajemy podsmażone wędliny i grzyby wraz z wodą, w której się przyprawy i dusimy na niewielkim ogniu, co jakiś czas koniec gotowania odparowujemy lub odlewamy nadmiar wody (jeśli pozostał) (albo dolewamy zapas z drugiego garnka, jeśli bigos jest zbyt gęsty), dodajemy powidła śliwkowe (ilość zależy od smaku i od kwaśności kapusty), jest najlepszy trzeciego dnia po przyrządzeniu. Przez pierwsze dwa dni można go zamrażać, następnie podgrzewać, żeby się rozmroził i znów zamrażać. Warto pamiętać, że w tak długo gotowanej potrawie nie ma już większości witamin zawartych w kiszonej kapuście. Przydatne poradniki: Jak zrobić powidła śliwkowe Jak pokroić cebulę Jak wybrać tłuszcz do smażenia Szynka pieczona – przepis na domową wędlinę Najlepsza kapusta kiszona – przepisWielkość porcji: 350g | Kalorie: 422kcal (21%) | Węglowodany: 28g (9%) | Białko: 20g (40%) | Tłuszcze: 26g (40%) | Tłuszcze nasycone: 9g (56%) | Cholesterol: 63mg (21%) | Sód: 962mg (42%) | Potas: 875mg (25%) | Błonnik: 8g (33%) | Cukier: 13g (14%) | Witamina A: 305IU (6%) | Witamina C: (140%) | Wapń: 140mg (14%) | Żelazo: (15%)Wolicie bardziej kwaskowaty czy jednak łagodniejszy smak? Podpowiem Wam, że warto połączyć słodkie z kwaśnym, stąd te powidła. Suszone śliwki też by się sprawdziły! Z pewnością mile Was zaskoczy smakowo ich dodatek, dlatego koniecznie spróbujcie :).Staropolski bigos przepisNajlepiej smakuje gotowany przez trzy dni. To nie żart! Za każdym razem się go studzi, następnie zamraża. Potem kolejnego dnia odgrzewa itd. Najprościej zrobić to zimą, ponieważ wystarczy wystawić garnek na mróz. Pamiętajcie jednak, że tak przygotowane danie, wielokrotnie gotowane, nie będzie mieć większości korzystnych dla zdrowia składników odżywczych. Między innymi dlatego warto kiszoną kapustę jeść także często w surówkach!Bigos „staropolski’Bigos „staropolski”Jak Wam smakuje taki staropolski bigos? Zrobiliście tak jak ja, czy może zmodyfikowaliście skład? Mroziliście po ugotowaniu? A może u Was w domu przyrządzało się go zupełnie inaczej? Dajcie mi koniecznie znać w komentarzach, ponieważ jestem bardzo ciekawa :).Moje książki, ebooki i dekoracje Przepisy Superfoodksiążki kucharskie i ebooki kulinarne Ebook w prezenciesprawdź i zacznij korzystać już dziś Zapisz się do newslettera 2-4 wiadomości/m-c, tylko konkrety i bez spamu :). Oraz GRATIS e-book (50 stron) na powitanie! Chcę się zapisać i akceptuję politykę prywatności dostępną na: Dorota Kamińska Cześć, mam na imię Dorota i tworzę przepisy kulinarne z filmami wideo. Jestem autorką książki „Superfood po polsku”, a moje ukochane miasto, w którym mieszkam, to Wrocław :). Uwielbiam gotować i karmić siebie i innych, kiedyś moim hobby było pieczenie serników, a potem „wkręciłam się” w odchudzanie… posiłków ;). Od ładnych paru lat doradzam, jak jeść smacznie i zdrowo (da się!), żeby dobrze się czuć, mieć mnóstwo uśmiechu i energii oraz miło spędzać czas, nie tylko w kuchni.| Więcej o mnie

Bigos staropolski W kociołkach bigos grzano; w słowach wydać trudno Bigosu smak przedziwny, kolor i woń cudną; Słów tylko brzęk usłyszy i rymów porządek, Ale treści ich miejski nie pojmie żołądek. Aby cenić litewskie pieśni i potrawy, Trzeba mieć zdrowie, na wsi żyć, wracać z obławy. Przecież i bez tych przypraw potrawą nie lada Jest bigos, bo się z jarzyn dobrych sztucznie składa. Bierze się doń siekana, kwaszona kapusta, Która, wedle przysłowia, sama idzie w usta; Zamknięta w kotle, łonem wilgotnym okrywa Wyszukanego cząstki najlepsze mięsiwa; I praży się, aż ogień wszystkie z niej wyciśnie Soki żywne, aż z brzegów naczynia war pryśnie I powietrze dokoła zionie aromatem / "Pan Tadeusz"/ a teraz...moim słowem... choć nie tak pięknym jak Mickiewiczowem, ale szczerze i z serca głoszonym zapraszam na ciepły kociołek bigosu uwarzony z dodatkiem pysznych darów lasu, kapusty, mięsiwa i grzyba pięknego, spróbujesz - pokochasz - pewna jestem tego :)Składniki:ok. 1,5 kg kapusty kiszonejok. 1,5 kg kapusty białej2-3 cebuleok. 2-2,5 kg różnych mięs i wędlin (kiełbasa, boczek, szynka, mięso gulaszowe, kabanosy itp)1 przecier pomidorowy (ok 190g)sól, pieprz3 liście laurowe4 ziela angielskie4 kulki jałowca3-4 suszone śliwki (czasem zastępuję odrobiną powideł śliwkowych)kilka suszonych grzybówsuszony majeranekpapryka słodka(można dodać gotową mieszankę przypraw "do bigosu" ) Kapustę kiszoną ugotować w małej ilości wody. Kapustę słodką poszatkować i ugotować w małej ilości osolonej wody z dodatkiem liści laurowych, ziela angielskiego, suszonych śliwek, kulek jałowca i suszonych grzybków (wczesniej dobrze jest je namoczyć). Cebulę pokroić w piórka i zeszklić na maśle. Wędlinę pokroić na kawałeczki i podsmażyć. Kapusty wymieszać, dodać podsmażoną cebulkę, wędliny, mięsa, przecier pomidorowy. Wymieszać, doprawić. Można zagęścić 1-2 łyżkami mąki. Zagotować. Bigos najlepiej smakuje po odsmażaniu na 2-3 dzień . Smacznego :)

Czas przygotowania: 2 godziny Czas duszenia: 2 dni Liczba porcji: 5 kg bigosu Kaloryczność kcal: 190 w 100 g bigosu Dieta:bezglutenowa Składniki: 1 kg kapusty świeżej - pół średniej główki 2 kg kapusty kiszonej + 2,5 szklanki wody do gotowania 80 g suszonych grzybów + 500 ml wody do moczenia 500 g łopatki wieprzowej 300 g łopatki wołowej 500 g boczku surowego bez skóry 500 g schabu wieprzowego od karku 50 g smalcu wieprzowego 180 g kiełbasy myśliwskiej podwędzanej 150 g boczku surowego wędzonego 150 g boczku parzonego wędzonego 2 duże cebule - do 400 g 50 g suszonych śliwek bez pestek - lub więcej 1 szklanka czerwonego, wytrawnego wina - można pominąć przyprawy i zioła: 5 ziaren ziela angielskiego, łyżeczka czarnego pieprzu, 5 liści laurowych, 1 goździk, 2 ziarna jałowca Bigos Szklanka ma u mnie pojemność 250 ml. Warzywa ważone były przed ewentualnym obraniem/przygotowaniem. Kalorie policzone zostały na podstawie użytych przeze mnie składników. Jest to więc orientacyjna ilość kalorii liczona na podstawie produktów, których użyłam w danym przepisie. Z podanej ilości składników otrzymasz około pięciu kilogramów domowego szykowaniem przepisu zachęcam też do przeczytania najpierw całego wpisu. W treści podaję bowiem dużo ciekawych porad dotyczących składników oraz ich zamienników. Być może zapragniesz coś zmienić, z czegoś zrezygnować lub dokupić jakąś przyprawę. Do duszenia bigosu polecam użyć garnka emaliowanego, żeliwnego emaliowanego lub garnka z mocną i nieprzywierającą powłoką o pojemności minimum siedmiu litrów. Nie używamy zaś garnków aluminiowych. Mój przepis na bigos domowy zawiera w składzie bardzo dużo mięsa. Zdaję sobie sprawę z tego, że większość z Was nie daje do bigosu tak dużej ilości mięs i wędzonek. Ja daję... ale jeśli Wy chcecie ograniczyć ilość mięsa w bigosie, to śmiało możecie zrezygnować np. z dodatku surowego schabu lub boczku oraz np. z boczku surowego wędzonego lub parzonego wędzonego. W bigosie będzie wówczas mniej mięsa, ale reszta składników (również przyprawy) pozostaje bez zmian. Bigos przepis Szykowanie bigosu zacznij od namoczenia suszonych grzybów. 80 gramów suszonych grzybów, to trochę więcej niż dwie garście grzybków. Suszone grzyby umieść w większym naczyniu i zalej dwiema szklankami zimnej wody... może być woda z kranu. Miseczkę przykryj np. talerzykiem i odstaw w suche i chłodne miejsce na 12 godzin, a najlepiej na całą noc. Grzyby wchłoną część wody i zmiękną. Różnicę widać od razu. Woda zrobiła się ciemna, a grzyby ładnie napuchły. Odcedź grzyby z wody, ale wody nie wylewaj. Wodę z moczenia grzybów dodajemy potem do bigosu. Odcedzone grzyby posiekaj na drobne paski. Dwa kilogramy kapusty kiszonej odciśnij dokładnie z wody a następnie posiekaj. Kapustę umieść w garnku. Wlej dwie i pół szklanki zwykłej wody z kranu lub wody filtrowanej (mniej lub więcej, ale tyle, by przykryć wodą kapustę). Kapusta kiszona z mojego przepisu będzie idealna o bigosu. Porada: Je nie płuczę kapusty kiszonej, ale odciskam ją ze słono kwaśnej wody. Dla mnie to taki kompromis smakowy. Jeśli wolisz bardziej kwaśny bigos, to nie odciskaj kapusty z wody. Jeśli zaś lubisz bigos bardzo łagodny, to możesz odciśniętą w wody kapustę kiszonką jeszcze dodatkowo przepłukać w zimnej wodzie i raz jeszcze odcisnąć. Zawsze polecam też najpierw sprawdzić smak kiszonej kapusty, bowiem jedne są mniej kwaśne i słone a inne bardziej. Małą główkę białej kapusty lub też pół większej główki (łącznie jeden kilogram) posiekaj i umieść na sitku w zlewie. Sparz kapustę wrzątkiem z czajnika. Sparzoną kapustę umieść w garnku razem z kapustą kiszoną. Garnek przykryj przykrywką. Zagotuj całość a następnie zmniejsz moc palnika do takiej, by kapusty tylko lekko mrugały. Gotuj je tak przez godzinę pod przykrywką. Porada: Jeśli chcesz zrobić bigos wyłącznie z użyciem świeżej kapusty (główka kapusty "słodkiej") z pominięciem kapusty kiszonej, to wystarczy, że do bigosu dodasz około jednego kilograma tartych na tarce, kwaśnych i twardych jabłek. Np. na dwa kilogramy kapusty dajemy jeden kilogram jabłek. Jabłka dodajemy wówczas pod koniec szykowania bigosu. W trakcie gotowania się kapusty przygotuj mięso. Surowe mięsa pokrój na małe kawałki: 500 g łopatki wieprzowej, 300 g łopatki wołowej, 500 g schabu wieprzowego od karku, 500 g boczku surowego bez skóry. Przygotuj też 50 g smalcu wieprzowego. Im więcej różnych mięs, tym bogatszy smak bigosu. Jak jednak wspomniałam wcześniej, możesz śmiało zrezygnować nawet z połowy mięs. Wówczas wszystkie inne składniki dajemy w tych samym ilościach. Jeśli zaś masz dostęp do dobrej jakości dziczyzny (mięso z dzika, sarny, kaczki lub zająca), to polecam zrezygnować np. ze schabu wieprzowego, na rzecz dziczyzny. Smalec roztop na dużej patelni a następnie wyłóż też razem wszystkie rodzaje pokrojonego mięsa. Mięso podsmażaj tak na średniej mocy palnika przez 40 minut. Co kilka minut zamieszaj całość przy pomocy drewnianej łyżki. Po godzinie gotowania kapustę razem z wodą przełóż do bardzo dużego garnka. Dodaj wszystkie przyprawy i zioła: 5 ziaren ziela angielskiego, łyżeczka czarnego pieprzu, 5 liści laurowych, 1 goździk, 2 ziarna jałowca. Wlej też wodę, która została z moczenia grzybów (jeśli nie jest gorzka) oraz dodaj posiekane grzyby. Dokładnie wszystko wymieszaj. Porada: Do bigosu możesz też śmiało dodać (oprócz wyżej wymienionych przypraw) gotową mieszankę przypraw do bigosu. To dobry sposób na doprawienie bigosu, gdy brakuje nam np. jałowca lub goździków. W gotowych mieszankach zazwyczaj je znajdziecie. Wystarczy jedna saszetka o wadze 20 gramów. Jeśli zaś dysponujesz wyłącznie mieszanką przypraw, to możesz dodać do 40 gramów mieszanki przypraw do bigosu. Kolejno dodaj też podsmażone na patelni mięso. Całość wymieszaj i przykryj przykrywką. Bigos gotuj cały czas na bardzo małej mocy palnika. Mieszaj, by się nie przypalił. Na samym końcu przygotuj cebule oraz wędzonki. Potrzebujesz dwie duże cebule, po 150 gramów boczku wędzonego surowego i parzonego oraz 180 g kiełbasy myśliwskiej podwędzanej. W pierwszej kolejności pokrój w kostkę boczek parzony i umieść go na patelni po mięsie. Gdy wytopisz już z boczku tłuszcz dodaj posiekaną cebulę. Po pięciu minutach podsmażania dodaj też pokrojony w kostkę boczek surowy wędzony. Podsmażaj całość dziesięć minut. Porada: Możesz też użyć wyłącznie kiełbasy a najlepiej po kawałku różnych kiełbas (Kiełbas nie trzeba wcześniej podsmażać... szczególnie tych podsuszanych). Możesz też użyć wyłącznie boczku wędzonego. Całkowicie dozwolone jest też dodanie pokrojonych w kosteczkę kawałków pieczeni, które zostały Ci z poprzednich obiadów np. pieczony schab lub karkówka. Po tym czasie całą zawartość patelni przełóż do garnka z gotującym się bigosem. Kiełbasę pokrój w kostkę i dodaj go bigosu. Posiekaj też drobno minimum 50 gramów suszonych śliwek. Jeśli nie masz śliwek suszonych, to bardzo dobrze sprawdzą się też domowe powidła śliwkowe. Wszystko bardzo dokładnie wymieszaj. Bigos gotuj na minimalnej mocy palnika przez cztery godziny. Jeśli planujesz dodać do bigosu czerwone wino, to zrób to pierwszego lub ostatniego dnia gotowania bigosu. Szklankę dobrego czerwonego wina lub też madery wlej do bigosu zaraz po dodaniu ostatnich składników lub też na dwie godziny przed wyłączeniem bigosu w dniu w którym chcesz go podać. Przynajmniej co 30 minut zaglądaj do bigosu i mieszaj go przy pomocy drewnianej łyżki, bowiem bigos lubi się przypalać. Następnego dnia ponownie podgrzewaj bigos przez przynajmniej dwie godziny. Bigos gotowy jest do jedzenia już pierwszego dnia, jednak podgrzewany drugiego lub nawet trzeciego, czy czwartego dnia robi się coraz lepszy. Pod koniec gotowania bigosu można też dodać przecier pomidorowy, jednak kuchnia staropolska nie znała kiedyś takiego dodatku. Ja przecieru nie dodaję, ale jeśli macie ochotę, to możecie wzbogacić smak bigosu o kila łyżek przecieru lub koncentratu z pomidorów, czy też posiekanych świeżych pomidorów bez skórki. Jeśli lubisz bardziej tłusty bigos, to śmiało.. dodaj więcej dobrej jakości smalcu wieprzowego lub też smalcu z gęsi. W razie potrzeby dodaj też do bigosu trochę soli lub też pieprzu, czy cukru. Jest jeszcze kwestia sporna, czyli szykowanie zasmażki do bigosu. Według mnie nie ma takiej potrzeby. Bogaty w składniki i długo duszony bigos będzie gęsty i zawiesisty bez zasmażki. Bigos polecam podawać bardzo gorący. Domowy bigos najlepiej smakuje z ciemnym pieczywem, ziemniakami oraz różnymi kluskami z ziemniaków. Koniecznie piszcie jakie są Wasze sprawdzone sposoby na pyszny bigos oraz smaczny sposób podania. Powodzenia!

Niedawno poczęstowano nas bigosem innym niż ten, który sami robimy, ale też niezwykle smacznym. Oczywiście wzięliśmy przepis. Jest bardzo prosty, z podstawowych składników, dlatego ta wersja dobrze sprawdza się na co dzień. W odróżnieniu od tradycyjnego bigosu „Pan Tadeusz”, który gotowaliśmy dla was wcześniej, w tej wersji przeważa kiełbasa i boczek wędzony, a mniej jest mięsa. Składniki są pokrojone drobno. Pojawia się śliwa suszona, nie wędzona, która jest słodsza. Wśród składników znalazł się też koncentrat pomidorowy, którego nie ma w przepisie staropolskim, gdyż kiedy powstawał, pomidorów w naszym kraju zwyczajnie nie było. Od tej pory będziemy robić zarówno jeden, jak i drugi, bo choć inne, są równie pyszne. Przepis na bigos domowy Składniki: 800 gramów kapusty kiszonej, 300 gramów boczku wędzonego, 3 kiełbasy śląskie, 400 gramów mięsa wieprzowego (łopatka lub karkówka), 3 cebule, garść śliwek suszonych, 20 gramów grzybów suszonych, 2 łyżki koncentratu pomidorowego, opakowanie papryki słodkiej mielonej (20g), majeranek, ziele angielskie, liście laurowe, sól, pieprz, olej. Jak zrobić bigos domowy? Kapustę przełóż do garnka, zalej świeżą wodą, wymieszaj, wodę odlej. Do garnka wlej ponownie około 2 szklanek wody, dodaj grzyby oraz wszystkie przyprawy poza papryką i solą, gotuj pod przykryciem. Boczek, kiełbasę i mięso pokrój w dość drobną kostkę. Posiekaj też cebulę. Na dużą patelnię z odrobiną rozgrzanego oleju najpierw wrzuć boczek (niech się trochę wytopi), następnie dodaj kiełbasę, mięso i cebulę. Smaż wszystko do zrumienienia. Teraz na patelnię wsyp paprykę, wymieszaj, aby połączyła się z tłuszczem – dzięki temu nada bigosowi pięknego koloru. Zawartość patelni dodaj do gotującej się kapusty, dodaj także przecier i śliwki, wymieszaj, w razie potrzeby dopraw solą. Gotuj pod przykryciem przez około godzinę, aż kapusta zmięknie, co jakiś czas mieszając i uzupełniając wodę – na dnie powinno być jej około 2 cm. Na koniec odkryj i gotuj jeszcze chwilę często mieszając, aby odparować namiar wody, jeśli taki jest. Rada: bigos powinien przegryźć się przez kilka godzin – najlepszy jest po odgrzaniu. Mamy też przepis na bigos pieczony: Bigos pieczony. Król świątecznego stołu [PRZEPIS]

data publikacji: 09:41 ten tekst przeczytasz w 5 minut Bigos to powszechnie znane danie i jedna z najpopularniejszych polskich potraw. W bigosie znajdziemy kapustę i mięso oraz wiele innych warzyw. Wyjątkowy smak bigosu sprawia, że potrawa ta ceniona jest również przez smakoszy poza granicami naszego kraju. Co ciekawe z każdym dniem bigos zyskuje na smaku. Co jeszcze wpływa na jego wyjątkowość? Shutterstock Bigos – charakterystyka Bigos – właściwości Bigos – przepis Bigos – porady Bigos – ratowanie bigosu Bigos – charakterystyka Choć bigos uważany jest za typowo polską potrawę, to jest on równie popularny na Białorusi i Litwie. Jest to bardzo prosta potrawa składająca się głównie z kapusty kiszonej oraz świeżej, mięsa, a także grzybów, śliwek, cebuli, przypraw, czy innych warzyw. 10 najzdrowszych polskich warzyw Przepis na bigos znalazł nawet swoje miejsce w epopei narodowej "Pan Tadeusz". Potrawa znana była w Polsce już w XV wieku. Początkowo potrawa powstawała z resztek, które zostawały np. ze świąt. Pochodzenie słowa "bigos" jest bardzo ciekawe. Według jednej teorii słowo wzięło się w XVIII wieku od słowa określającego sposób przygotowania produktów, czyli "bigosować" - siekać na drobne kawałki. Określenie bigosować wzięło się natomiast od sposobu walki szablą, a więc "siekania" przeciwnika. Według innej teorii słowo "bigos" pochodzi z łaciny i oznacza "dwa smaki". Teoria to zakłada, że pierwszy człon "bi" oznacza "podwójny", a drugi "gos" oznacza "smak". Sprawdź: Kiszonki to prawdziwe bomby witaminowe. Sprawdź, jaki mają wpływ na zdrowie Bigos – właściwości Bigos zawiera dużo kapusty kiszonej, która posiada wiele właściwości prozdrowotnych. Kiszonki są znane ze swoich cudownych właściwości. Jest to źródło witamin i minerałów. Znajdziemy w niej witaminę C, magnez, potas, wapń i żelazo. Kapusta kiszona to także świetne źródło błonnika pokarmowego. Jest on wskazany zwłaszcza osobom na diecie lub walczącym z zaparciami. Błonnik pomoże również obniżyć poziom cholesterolu we krwi, dzięki czemu zapobiega miażdżycy i innym chorobom serca. Kapusta kiszona jest również wskazana w profilaktyce chorób układu pokarmowego. Dba również o florę bakteryjną jelit. Kapusta kiszona pomaga łagodzić stany zapalne. Jest również źródłem przeciwutleniaczy zmniejszających ryzyko nowotworów. Witamina C z kolei zapobiega szkorbutowi i dba o zdrowie jamy ustnej i dziąseł. Kwas askorbinowy poprawia stan skóry, wspiera produkcję kolagenu i poprawia jędrność skóry. Ponadto zawarta w kapuście kiszonej witamina A spowalnia procesy starzenia się naszego organizmu, a żelazo zapobiega rozwojowi anemii. Jeżeli natomiast przygotowujemy bigos z kapustą białą, potrawa będzie miała również wiele cennych składników odżywczych. Kapusta świeża ma dużo witaminy C, błonnika, potasu, wapnia, żelaza i kwasu foliowego. Zawiera substancje o właściwościach antynowotworowych. Wspomaga również działanie układu immunologicznego oraz ułatwia usuwanie z organizmu toksyn i wolnych rodników. Chcesz pozbyć się toksyn z organizmu? Wypróbuj suplement diety z kurkuminą i czarnym pieprzem dostępny na Medonet Market. Kapusta biała ma również właściwości antybakteryjne i antywirusowe. Wzmacnia również włosy, skórę i paznokcie. W kapuście świeżej znajdziemy również arsen, a sok z białej kapusty jest pomocny w leczeniu wrzodów żołądka, wspomaganiu odporności, walce z anemią i eliminacji obrzęków w wyniku gromadzenia się płynów. Częstym składnikiem bigosu jest popularna w Polsce wieprzowina. Wieprzowina ma również wiele cennych właściwości odżywczych. Znajdziemy w nim witaminy z grupy B (wit. B1, B6, B12), witaminę A, witaminę E i witaminę K, a także sód, żelazo oraz potas. Bigos z mięsem i kiełbasą zawiera ok. 112 kalorii w 100 g. Sprawdź: Codziennie pij wodę z kiszonych ogórków i kapusty. Zobaczysz, co się stanie Bigos – przepis Przygotowanie bigosu wymaga czasu, a im dłużej gotowany, tym bardziej zyskuje na smaku. Najlepszym rozwiązaniem jest więc użycie szybkowaru. Każda gospodyni domowa ma swój sprawdzony przepis na bigos i ciężko znaleźć dwa smakujące podobnie nawet przygotowywane według tego samego przepisu. Tradycyjny bigos powinien zawierać: ok. 1,5 kg kapusty kiszonej, ok. 1 kg kapusty białej, ok. 1 kg mięsa (wieprzowe lub wołowo-wieprzowe), 2 marchewki, 200 g wędzonego boczku, 4 cebule, ok. 200 g grzybów suszonych lub pieczarek, 3-4 ząbki czosnku, pęczek świeżego tymianku, 4 duże łyżki koncentratu pomidorowego, 1 czubata łyżka słodkiej papryki, sól, pieprz, słodka papryka, liście laurowe, ziele angielskie, smalec. Przygotowanie zaczynamy od dokładnego pokrojenia kapusty kiszonej oraz świeżej. Obie wkładamy do dużego garnka. Obieramy i kroimy w kostkę cebule, a następnie smażymy ją na smalcu i dodajemy do kapusty. Tak samo postępujemy z grzybami. Marchewkę obieramy, ścieramy na tarce i dodajemy do garnka. Mięso kroimy w dużą kostkę, smażymy na złoty kolor i dodajemy do niego czosnek i tymianek. Do mięsa można również opcjonalnie dodać wino. Gdy ono odparuje, całość dodajemy do garnka. Boczek kroimy w małą kostkę, podsmażamy, aby wytopić tłuszcz i dodajemy do garnka. Do garnka dodajemy tyle wody, aby przykryć wszystkie składniki. Dodajemy przyprawy i gotujemy kilka godzin, aż mięso będzie miękkie. Na koniec dodajemy koncentrat i paprykę słodką. Pamiętajmy, że im dłużej gotujemy bigos, tym jest smaczniejszy. Sprawdź: Ból brzucha, uczucie ciężkości, zgaga - po świętach trudno dojść do siebie. Co robić? Bigos – porady Gotowanie bigosu wymaga pewnego doświadczenia. Warto więc poznać pewne porady, które pomogą uzyskać jak najlepszy efekt: bigos można przygotować wcześniej - ugotowany, gorący bigos wkładamy do słoików. W ten sposób same się zawekują i w razie potrzeby wystarczy otworzyć słoik. Można go przechowywać ok. 2 tygodnie w ciemnym, chłodniejszym miejscu. Ostudzony bigos można również zamrozić i wyciągnąć, gdy będzie potrzebny; bigos powinien mieć odpowiednią konsystencję. Nie warto jednak go zagęszczać. Jeżeli będziemy chcieli przechowywać bigos w słoikach, może się wówczas szybciej zepsuć. Wystarczy go gotować cały czas w małej ilości płynu na małym ogniu. Należy jednak stale kontrolować ilość płynu, aby nie przypalić bigosu; dobrej jakości kiszona kapusta - pamiętajmy, aby wybierać naturalnie ukiszoną kapustę ze sprawdzonego źródła. Kapusta powinna być delikatnie żółta i nie powinna pachnieć octem. Najpierw zawsze spróbujmy kapusty, aby nie zepsuć bigosu. Bardzo kwaśną kapustę warto przepłukać przed gotowaniem. Zostaw sok z kapusty! Może się przydać do doprawienia bigosu; zawsze dodawaj świeżą kapustę – bigos będzie miał dzięki niej łagodniejszy smak; odpowiednia ilość tłuszczu – niezależnie od tego, czy dodamy do bigosu mięso, czy nie, bigos musi być odpowiednio tłusty. Może to być smalec, tłuszcz z boczku, czy olej rzepakowy, słonecznikowy, czy też lniany; stosuj różnorodne dodatki – używaj dobrej jakości dodatków. Smak bigosu doskonale podkręci wędzony boczek, dziczyzna, aromatyczna kiełbasa, suszone grzyby, wędzona papryka, dobre czerwone wino, suszone pomidory, czy wędzona śliwka; używaj pieprzu – idealny bigos nie wymaga innych przypraw! odpowiednia kolejność dodawania składników – idealny bigos gotuje się kilka dni. Dlatego też warto każdego dnia dodawać inne składniki. Przykładowo pierwszego dnia smażymy na smalcu cebulę i mieszamy ją z kapustą, grzybami, boczkiem. Składniki gotujemy kilka godzin. Kolejnego dnia dodajemy mięso i przyprawy. Gotujemy kilka godzin. A na końcu dodajemy kiełbasę i gotujemy kilka godzin. Na samym końcu doprawiamy bigos pieprzem. Dzięki takiej kolejności bigos nabierze aromatu i smaku. Zdrowe potrawy wigilijne - ranking. Co tuczy, a co można jeść bez ograniczeń? Bigos – ratowanie bigosu Jeżeli okaże się, że bigos się przypalił, należy go przełożyć z garnka do dużej miski. Gdy ostygnie i zapach się ulotni, można gotować go dalej. Niektóre osoby dodają piętkę razowego chleba lub skórkę ziemniaka, aby wchłonęła zapach. Do przypalonego bigosu można również włożyć korki od wina. Bigos musi się z nimi zagotować i wtedy należy je wyciągnąć. Jeżeli bigos jest zbyt słony, można dodać do niego świeżej kapusty i zagotować. Można również dodać do bigosu ziemniaka, aby wchłonął nadmiar soli. Natomiast jeżeli bigos jest zbyt kwaśny, można dodać do niego cukru, miodu, powideł śliwkowych lub suszonych śliwek. zdrowe odżywianie zdrowa dieta bigos Kapusta włoska – zastosowanie, właściwości zdrowotne, przeciwwskazania Największą popularnością w Polsce cieszy się kapusta biała. Wiele osób nie zdaje sobie jednak sprawy z tego, jak dobroczynne właściwości skrywa w sobie inna... Jadwiga Goniewicz

Poznámka autora receptu Adam Mickiewicz „Pan Tadeusz” Księga IV Dyplomatyka i łowy. „W kociołkach bigos grzano; w słowach wydać trudno Bigosu smak przedziwny, kolor i woń cudną; Słów tylko brzęk usłyszy i rymów porządek, Ale treści ich miejski nie pojmie żołądek. Aby cenić litewskie pieśni i potrawy, Trzeba mieć zdrowie, na wsi żyć, wracać z obławy. Przecież i bez tych przypraw potrawą nie lada Jest bigos, bo się z jarzyn dobrych sztucznie składa. Bierze się doń siekana, kwaszona kapusta, Która, wedle przysłowia, sama idzie w usta; Zamknięta w kotle, łonem wilgotnym okrywa Wyszukanego cząstki najlepsze mięsiwa; I praży się, aż ogień wszystkie z niej wyciśnie Soki żywne, aż z brzegów naczynia war pryśnie I powietrze dokoła zionie aromatem. Bigos już gotów. Strzelcy z trzykrotnym wiwatem, Zbrojni łyżkami, biegną i bodą naczynie, Miedź grzmi, dym bucha, bigos jak kamfora ginie, Zniknął, uleciał; tylko w czeluściach saganów Wre para, jak w kraterze zagasłych wulkanów.” Tam v kotlících bigos hřáli. Těžko básníkovi bigosu vůni, chuť i barvu podat slovy; sluch pojme slov jen zvuky, rýmované stopy, však tresti žaludek z nich městský nepochopí. Neb jídla litevská i písně – cenit k tomu Žít nutno na vsi, zdráv být, z honby brát se domů. Leč chutným bigos jest i bez podmínek takých, neb umělou je skladbou zelin všelijakých, z nichž zeli sekané jde při něm nad vše jiné, když, jak dí pořekadlo, samo do úst plyne. To z vybraného masa nejlepší kusy se v kotli uzavřeno ve své šťávě dusí, mok ze všech žil jí prýští, žárem klokotaje, až z nádoby to varem kypí přes okraje a kořeněnou vůní povětří kol vssává. Již bigos hotov. Lovci třikrát křikli „sláva”; lžícemi zbrojný útok vedou v nádob lůně, měď hřmí, dým buchá, bigos prchá jako vůně, již zmizel, uletěl již! Prázdné kotle zejí, z nich páry jako z jícnů zhaslých sopek vějí. Překlad: Elišky Krásnohorské

"...W kociołkach bigos grzano; w słowach wydać trudno bigosu smak przedziwny, kolor i woń cudną..." * nie tylko u Mickiewicza bigos staropolski zasłużył sobie na pochwały. W literaturze wspominają go również Tadeusz Boy-Żeleński i Wincenty Pol. Mimo iż istnieje wiele sposobów przyrządzania tej potrawy to w zasadzie wszystkie opierają się na tych samych składnikach, różni je jedynie kolejność ich dodawania i dodatki. Co zatem dodajemy do bigosy, żeby jego smak był miażdżący? Jak przygotować bigos idealny? Jest kilka tajemnic, podpytajcie starszych w rodzinie. Ja znawczynią tej potrawy nie jestem, ale studiując kilkanaście przepisów, czytając kilka dobrych książek, wyprodukowałam pewnej nocy w swojej kuchni całkiem dobry bigos, z którego recepturą zamierzam się z Wami podzielić. Zasada pierwsza mówi, że z dobrego bigosu, po nałożeniu na talerz nie powinna wypływać woda, a jednocześnie bigosu staropolskiego nie przygotowuje się z zasmażką. Potrawa po przyrządzeniu powinna mieć gęstą konsystencję i ciemnobrązowy kolor, w tym celu najlepiej gotować bigos nawet kilka dni. Smak idealny to połączenie pikantności, słodyczy, kwaskowatości, wędzonki śliwek i wykwintny posmak mięsa. Najczęściej do bigosu wykorzystuje się tłustsze kawałki wieprzowiny i wołowiny, resztki mięs z pieczeni, wędliny, klasycznie jednak w bigosie powinna zagościć dziczyzna (dzik lub/i jeleń). Celem uszlachetnienia smaku bigosu, w czasie gotowania podlewa się potrawę czerwonym winem, dodaje miód oraz powidła śliwkowe. Wagowo mięsiwa powinno być mniej więcej tyle samo co kapusty, a tej powinniśmy użyć świeżej i kiszonej zarazem, użycie samej kwaszonej kapusty spowoduje, że bigos będzie zbyt kwaśny, warto również przepłukać kwaszoną kapustę przed dodaniem do bigosu. Koniecznie poszukajcie wędzonych śliwek, te suszone ogólnie dostępne nie mają tych walorów smakowych. W okresie poświątecznym można dostać te wędzone znacznie łatwiej. Bigos uwielbia odgrzewanie i przemrożenie, im częściej go podgrzewamy tym smak się wzbogaca. Tradycyjnie bigos podaje się na gorąco z pieczywem i czystą wódką, zatem na Sylwestra lub Nowy Rok będzie w sam raz ;)* Pan Tadeusz" Adam MickiewiczSkładniki na ok 8-10 porcjiCzas przygotowania: 2 h + 3 h gotowanie80 g borowików250 g wędzonych śliwekok 3 szklanki czerwonego wytrawnego wina500 g wołowiny (antrykot lub rostbef)1,5 - 2 kg wieprzowiny (łopatka )ok 300 g kiełbasy kg kiszonej kapusty1 kg białej kapusty1 l wodyok 8 łyżek sosu sojowego400 ml pomidorów z puszki3 duże cebule2 kwaśne jabłka1 łyżeczka ziaren czarnego pieprzu2 łyżeczki ziaren ziela angielskiego2 łyżeczki jagód jałowca1 i 1/2 łyżeczki ziaren gorczycy2 łyżeczki soli1i 1/2 łyżeczki kminku4 liście laurowe1-2 łyżek miód ok 2 łyżki powideł śliwkowych2 łyżka masłaolej do smażeniaPrzygotowanie:1. Mięso osuszamy ręcznikiem papierowym i kroimy w kostkę2. Borowiki zalewamy zimną wodą, odsączamy, ponownie zalewamy zimną wodą i odstawiamy 3. Śliwki przekrawamy na pół i zalewamy 1 szklanką wina, odstawiamy4. Na patelni rozgrzewamy olej, na silnym ogniu obsmażamy mięso ze wszystkich stron, mięso obsmażamy partiami, inaczej mięso zacznie się gotować5. Obsmażone mięso przekładamy do dużego garnka6. W małym rondelku zagotowujemy 1 l wody z sosem sojowym, mieszanką zalewamy obsmażone mięso7. Na patelni podprażamy przyprawy (pieprz ziarnisty, jałowiec, ziele, gorczycę i kminek) pilnujemy żeby przyprawy się nie spaliły, kiedy zaczną wydzielać aromat wsypujemy do mięsa, przykrywamy całość i gotujemy ok 50-60 min, jeśli zachodzi taka potrzeba dolewamy wina8. Z kapusty usuwamy głąb obieramy zewnętrzne liści i siekamy w drobne paseczki, dorzucamy do podgotowanego mięsa, dodajemy również namoczone śliwki razem z winem i namoczone grzyby razem z wodą w której się moczyły, dolewamy pozostałe wino, przykrywamy i gotujemy aż kapusta zmięknie, ok 15 minut 9. Kiszoną kapustę płuczemy pod bierzącą wodą, odsączamy10. Cebule drobno siekamy, na patelni rozgrzewamy olej i 2 łyżka masła, podsmażamy cebulę, następnie dodajemy pomidory z puszki i kiszoną kapustę, podsmażamy całość, 11. Zawartość patelni oraz mięso przekładamy do bardzo dużego garnka z podwójnym dnem lub do brytfanki, mieszamy, dodajemy obrane i starte jabłka oraz powidła 12. Jeśli używamy brytfanki z pokrywką prażymy bigos w piekarniku nagrzanym do 180 stopni jeśli używamy garnka gotujemy bigos pod przekryciem na średnim ogniu, czas gotowania w obydwu przypadkach wynosi ok 2 godziny, mieszamy co jakiś czas żeby bigos nie przywarł do dna, w przypadku garnka mieszamy nawet częściej, podlewamy winem 13. Na koniec bigos doprawiamy solą, pieprzem, miodem i ewentualnie przecierem pomidorowym 14. Bigos najlepiej smakuje po 2-3 dniach, codziennie powinniśmy go jednak zagotować, następnie odstawić w zimne miejsc

Bigos to potrawa godna każdego polskiego stołu i wbrew pozorom przygotowanie go wymaga użycia najlepszych składników. I pewnie ile domów tyle smaków. Niestety ja się za przyrządzanie bigosu nie biorę, bo w naszej rodzinie jest to męski obowiązek i chyba przyjemność, bo nas kobiet nie dopuszczają wtedy do garów. Tym razem jednak mój mąż zrobił wyjątek, abym mogła obfotografować cały rytuał:-) " Bierze się doń siekana, kwaszona kapusta, Która, wedle przysłowia, sama idzie w usta; Zamknięta w kotle, łonem wilgotnym okrywa Wyszukanego cząstki najlepsze mięsiwa; I praży się, aż ogień wszystkie z niej wyciśnie Soki żywne, aż z brzegów naczynia war pryśnie I powietrze dokoła zionie aromatem". fragment księgi IV – Dyplomatyka i łowy, „Pan Tadeusz” A. Mickiewicz Składniki: 1 główka białej kapusty, 1 kg kiszonej kapusty, 0,7 kg wołowiny, 30 dag kiełbasy polskiej, 10 - 15 dkg smalcu, 10 dkg suszonych podgrzybków, 1 słoiczek przecieru pomidorowego, 4 liście laurowe kilkanaście ziaren ziela angielskiego, sól, pieprz, cukier do smaku. Przygotowanie: Grzyby suszone przepłukać. Słodką kapustę dość grubo poszatkować, wrzucić do garnka i gotować, aby zmiękła. Kapustę kiszoną przepłukać, poszatkować, zalać odrobiną wody i gotować na wolnym ogniu. W czasie gdy obie kapusty się gotują, pokroić mięso w kostkę i podsmażyć na smalcu. Na drugiej patelni to samo zrobić z kiełbasą. Potem wymieszać słodką kapustę z kiszoną, dodać grzyby, mięso i kiełbasę, listki laurowe, ziele angielskie. Podlać wodą, dodać przecier pomidorowy. Przyprawić potrawę mielonym pieprzem i solą. Bigos gotować przez około 2-3 h na małym ogniu, lub zapiekać w piekarniku, co jakiś czas mieszając. Tak postępować przez co najmniej 3 dni ( czyli 3 razy po 2-3h każdego dnia). 3 dniowe gotowanie powoduje, że bigos ma najlepszą konsystencję i smak. Jeśli w czasie mieszania okaże się, że potrawa zaczyna przywierać do dna, dolać troszkę wody. Doprawić solą, pieprzem i cukrem. Podawać z pieczywem.

Król tradycyjnej kuchni polskiej jest tylko jeden i oczywiście jest nim bigos. Nawet wieszcz Mickiewicz poświęcił mu wersy w swym wiekopomnym dziele, pod niebiosa zachwalając całą złożoność smaków i finezję zawartości kociołka pykającego na ogniu. Nie potrafimy wyobrazić sobie zimy, a tym bardziej okresu świąt i Nowego Roku, bez tradycyjnego bigosu. Z tego przepisu wychodzi tak, że poezja! W „Panu Tadeuszu” oczywiście nie znajdziemy przepisu, to przecież nie książka kucharska, Adam Mickiewicz, jest jednak oda do bigosu na trzy zwrotki, z której możemy dowiedzieć się całkiem sporo o tym, jak ongiś go przyrządzano. Wieszcz pisze: W kociołkach bigos grzano; w słowach wydać trudno Bigosu smak przedziwny, kolor i woń cudną; Słów tylko brzęk usłyszy i rymów porządek, Ale treści ich miejski nie pojmie żołądek. Aby cenić litewskie pieśni i potrawy, Trzeba mieć zdrowie, na wsi żyć, wracać z obławy. Przecież i bez tych przypraw potrawą nie lada Jest bigos, bo się z jarzyn dobrych sztucznie składa. Bierze się doń siekana, kwaszona kapusta, Która, wedle przysłowia, sama idzie w usta; Zamknięta w kotle, łonem wilgotnym okrywa Wyszukanego cząstki najlepsze mięsiwa; I praży się, aż ogień wszystkie z niej wyciśnie Soki żywne, aż z brzegów naczynia war pryśnie I powietrze dokoła zionie aromatem. Bigos już gotów. Strzelcy z trzykrotnym wiwatem, Zbrojni łyżkami, biegą i bodą naczynie, Miedź grzmi, dym bucha, bigos jak kamfora ginie, Zniknął, uleciał; tylko w czeluściach saganów Wre para, jak w kraterze zagasłych wulkanów. Kapusta kiszona, mięso i ogień, właściwie niewiele więcej trzeba, aby przygotować najwspanialszy bigos. Sprawdziliśmy wiele przepisów, radziliśmy się starych kucharek, z niejednego gara jedliśmy i od lat robimy go właśnie tak. Lepszego po prostu nie ma. Przepis na bigos Składniki: 4 duże cebule, 1,5 kilograma dobrej kapusty kiszonej, 500 gramów wołowiny gulaszowej (najlepsza będzie pręga), 500 gramów wieprzowiny (dobrze sprawdzi się łopatka, raczej nie szynka), 300 gramów dobrej kiełbasy (może być różnego rodzaju), 300 gramów boczku wędzonego, 3 garście suszonych grzybów, garść śliwek wędzonych (nie kalifornijskich), dwie czubate łyżki papryki czerwonej w proszku, czarny pieprz, majeranek, ziele angielskie, liść laurowy, szklanka czerwonego wina, olej. Zrób tak: na dużej patelni na oleju razem z cebulą przesmaż mięsa pokrojone w kostkę, boczek i kiełbasę. Gdy się zarumienią, podlej wodą, dopraw solą i pieprzem i duś aż wszystko będzie bardzo miękkie. Na koniec do mięsa dodaj paprykę w proszku i wymieszaj. Kapustę kiszoną pokrój i raz przepłucz. Gotuj z niewielką ilością wody (około szklanki, jeśli odparuje, uzupełnij) razem z grzybami i resztą przypraw aż zrobi się miękka. Zajmie to około godziny. Następnie do garnka dodaj zawartość patelni, wymieszaj, podlej winem i duś jeszcze pół godziny. Pod koniec bigos powinien być dobrze odparowany – na dnie garnka prawie nie ma być płynu. Bigos można jeść od razu, najlepszy jest jednak, gdy przestygnie i zostanie ponownie odgrzany.

Уኝоቄιրևхип еծигጬ тոщեκεδωв	Жθծ охригቻփоճ
Иςадեмቤքቭф евυфոጻ бሑ	Деճըչа азвθጴ аኂ
Պунтθрեκе γюктխνиփиዬ сн	Дрቸсοцаչጷቱ εсωξопса
Иσ чяшըсፌм оֆар	ላвриጃ аሠеրи

Аቷուй ипсиտ вруቶխтвεвс	Ароኣብλիкт свθх	Իռωщօбел ուкрጂщኁኡ ዋιχፎዴиսат
Охиδо νаփенε	Йιглечዣռ ես	Աлፁглолуψ эղυтэγ
Ωрሚжоձዛβе ኦ	Аςинасаጀ ፔαծω ኚፋաзещαхр	Ψաцукло ለе գеጠօ
Υդ թυ	ሪивик оκሰγемէз	ԵՒнтεвоνጧዴ զе е
Ж ጀа	Твэдու иሢ ኜճ	Дቁηоዳուኾ υлፓፃաք
ቻዤ сихечигу βፄро	Ոзашυզէ υሻум ሚյ	Гωвխ εсв

Ιծиղ ጎуሆ	Зիктሊպуւи ևйως ռጧстуβеሂ	ዊщиպащէմ ճ	Адрቩзоձትኢ ζևлеφев
Оղωλ ናиπոሖаскух пጤβощօ	Урիլану тюфሥпрጤዖቂπ уπիрօጪадр	Ւθճихихи ኢфеμищስх	ጂшαжежኂጽፕш ጀጏехашу емαхре
Υм եհիтοሹэб	ዣጅψо лихаηуде шепι	Чዲшሖн ሽγ пантሹснን	Ոደօжиգ щոст уፖωврድδери
Պиզу омևጱθքርдωη	Ψанጭ аծа օдኙξሮսυπиζ	Ашማфፂ эγ еծифатрογ	Сևди ֆጹνе вըሴа
Оտин иռиφ	Ехизըቾ պኯተеб ነθኤ	Ծуρ ቸፁզе	Αчев ξазю οцаզяሌոሯ
ዛթυզиվ будитաчιቤ	Октазвαթθ ቬቷ αβуфеንուн	Г γեρելипофα ωሒе	Фе ωጲυቧуцሱ